Cybersecurity & BIO2 voor Overheid & semi-overheid

Digitale overheid, maar dan aantoonbaar weerbaar.

Gemeenten, provincies, ministeries, waterschappen, veiligheidsregio’s en ZBO’s leunen steeds zwaarder op digitale dienstverlening. Vergunningen, uitkeringen, belastingen, basisregistraties, crisiscommunicatie: het draait allemaal op ICT.

Tegelijk schuiven de BIO2, de Cyberbeveiligingswet (NIS2) en het Cybersecuritybeeld Nederland de lat steeds hoger. “We doen ons best” is niet meer genoeg, je moet aantonen dat je grip hebt op risico’s, incidenten én de hele digitale keten. Risicogestuurd.

BIO2 & CyberbeveiligingswetOverheid & semi-overheidPentests, audits & SOC

Toenemende druk op digitale weerbaarheid in de overheid

De overheid heeft altijd al een bijzondere verantwoordelijkheid gehad richting burgers en bedrijven. De digitale druk neemt alleen maar toe:

  • Het Cybersecuritybeeld Nederland schetst een grote en veelzijdige digitale dreiging; basale maatregelen zijn vaak nog niet op orde.
  • De BIO2 is vastgesteld als vernieuwde baseline voor de hele overheid, met nadruk op risicogedreven werken.
  • De Cyberbeveiligingswet implementeert de NIS2-richtlijn en brengt grote delen van de overheid onder toezicht van de RDI en andere toezichthouders.

Of je nu een gemeente, provincie, ministerie, waterschap, veiligheidsregio of ZBO bent: “BIO2 implementatie overheid”, “Cyberbeveiligingswet gemeente” en “overheid cybersecurity adviseur” zijn geen theoretische zoekwoorden, maar dagelijkse praktijk.

BIO2 & Cyberbeveiligingswet: van kader naar verplichting

De Baseline Informatiebeveiliging Overheid 2 (BIO2) is de doorontwikkeling van de BIO en vormt het centrale normenkader voor informatiebeveiliging binnen de overheid.

Belangrijke punten:

  • BIO2 sluit aan op de nieuwste versies van ISO 27001/27002.
  • De focus ligt op risicogedreven werken, duidelijke governance en continue verbetering.
  • De intentie van BZK is om de BIO2 aan te wijzen als wettelijk verplicht normenkader voor de hele overheid in het kader van de Cyberbeveiligingswet/NIS2.

De Cyberbeveiligingswet (Cbw):

  • implementeert NIS2 in Nederland;
  • legt vast welke overheidsinstanties als “essentieel” of “belangrijk” worden aangemerkt;
  • verplicht die instanties om risico’s te beheersen, incidenten te voorkomen en gevolgen te beperken;
  • brengt o.a. ministeries, provincies, gemeenten, ZBO’s en samenwerkingsverbanden onder toezicht van de RDI.

Kort gezegd: BIO2 implementatie overheid is de manier waarop je de zorgplicht uit NIS2/Cbw invult – maar dan moet het wel verder gaan dan een map met policies.

Typische issues bij overheid & semi-overheid

Wat we bij overheden, uitvoeringsorganisaties en semi-publieke instellingen zien:

  • Fragmentarische aanpak
    Losse projecten voor privacy, informatiebeveiliging, continuĂŻteit, archivering en cloud, zonder samenhangend risicobeeld.
  • Papieren BIO/ISMS
    Policies en maatregelen die niet aansluiten op de werkelijkheid in infra, applicaties en beheer.
  • Ketenafhankelijkheid
    Steeds meer uitbesteding naar SaaS, shared services en samenwerkingsverbanden. Contracten, DPA’s en technische maatregelen lopen achter op de praktijk.
  • Schaarse capaciteit
    CISO’s, security officers en privacy officers die verdrinken in DPIA’s, verwerkersovereenkomsten en audits – zonder stevige basis in tooling en processen.
  • Incidenten en bijna-incidenten
    Phishing, BEC, kwetsbare portalen, datalekken, uitval van kritieke applicaties: veel organisaties hebben het al meegemaakt, maar missen een volwassen incident- en continuĂŻteitsaanpak.

BIO2 en de Cyberbeveiligingswet maken die kwetsbaarheden niet alleen risico’s, maar ook compliance-issues.

Hoe Neo Security de overheid helpt

Wij combineren technische diepgang (pentests, red teaming, SOC, IR) met BIO2-, NIS2- en governance-kennis. Geen generieke consultancy-sheets, maar een aanpak waar infra-, beheer- en beleidsteams zich in herkennen.

1. BIO2 / NIS2 gap-analyse & governance

We starten bij de vraag: hoe volwassen is jullie informatiebeveiliging nu, gemeten aan BIO2 en NIS2/Cbw?

  • Inventarisatie van huidig beleid, processen en ISMS.
  • Beoordeling van rollen en verantwoordelijkheden (CISO, FG, lijnmanagement, bestuur).
  • Toetsing aan BIO2-controls en NIS2-zorgplichten (risicomanagement, incidentmanagement, ketenbeveiliging, rapportage).
  • Concreet plan voor BIO2 implementatie overheid: wat moet je dit jaar regelen, wat kan in een volgende fase?

BIO2 en NIS2 betekenen in de praktijk: governance, risicomanagement en technische controls in één verhaal – geen parallelle universa.

Meer over governance: governance & compliance en CISO-as-a-Service / vCISO.

2. Pentests, red teaming & CSBN-scenario’s

Het Cybersecuritybeeld Nederland laat elk jaar zien dat digitale dreigingen richting overheden toenemen. Wij vertalen die dreiging naar concrete testen:

  • Pentests op burger- en ondernemersportalen, zaaksystemen, API’s, samenwerkingsomgevingen, Microsoft 365/Entra ID en andere koppelvlakken. Meer over pentests: penetration testing
  • Red team operations met overheidsspecifieke scenario’s:
    • spearphishing op bestuurders of beleidsmedewerkers;
    • misbruik van samenwerkingsplatformen;
    • laterale beweging vanuit leveranciers- of shared-service-accounts.
    Meer over red teaming: red team operations

We gebruiken onder andere NCSC-richtlijnen voor securitytesten als referentie, zodat je opdrachten en deliverables ook bij audits overeind blijven.

3. Keten- & leveranciersbeveiliging

Overheden leunen zwaar op leveranciers en samenwerkingsverbanden: SaaS, hosting, shared services, verwerkers, ketenpartners. De BIO2 benadrukt ketenrisico’s expliciet.

  • Overzicht van kritieke verwerkers, leveranciers en shared services;
  • Beoordeling van maatregelen, logging, contracten (DPA’s, SLA’s, security-bijlagen);
  • Ontwerp van veilige data-uitwisseling (bijvoorbeeld via Managed File Transfer) in plaats van losse mail of verouderde (S)FTP-servers;
  • Koppeling naar je risk register en BIO2/NIS2-dossiers.

Meer over MFT: GoAnywhere MFT door Neo Security & Korper en security tooling.

4. 24/7 monitoring, incident response & digitale weerbaarheid

NIS2 en de Cyberbeveiligingswet leggen nadruk op detectie, melding en opvolging van incidenten.

  • SOC-as-a-Service / Managed SOC met use-cases voor overheid:
    • misbruik van accounts (vooral M365/Entra ID);
    • verdachte activiteiten op portalen en API’s;
    • ongebruikelijke datadumps of exfiltratie;
    • malware/ransomware in kantoor- en backofficeomgevingen.
    Meer over SOC: managed SOC en Blue Team-as-a-Service.
  • Incident Response & forensics bij ransomware, datalekken of accountcompromises:
    • technische analyse en containment;
    • ondersteuning bij communicatie richting bestuur, CSIRT, AP en – waar nodig – burgers.
    Meer over response: incident response

Incidentlessen koppelen we terug naar je BIO2/NIS2-framework, zodat je digitale weerbaarheid aantoonbaar groeit.

5. Bestuur, management & medewerkers meenemen

Informatiebeveiliging bij de overheid staat of valt met mensen:

  • Tabletop-sessies met bestuur, MT, CISO, FG en IT:
    • wat gebeurt er bij een grote verstoring?
    • wie neemt welke besluiten, op basis van welke informatie?
    • hoe verhouden incidentbestrijding, publieke communicatie en politiek-bestuurlijke realiteit zich tot elkaar?
    Meer over oefeningen: tabletop-exercises
  • Gerichte awareness & phishing-tests voor ambtenaren, raadsleden, statenleden en bestuurders, met scenario’s uit jullie eigen context. Meer over awareness: security awareness training en phishing-tests

Zo wordt security geen hobby van de CISO, maar een verantwoordelijkheid van de hele organisatie.

Waarom overheden voor Neo Security kiezen

  • We snappen de publieke context.
    We weten dat je niet alleen met “klanten” te maken hebt, maar met burgers, bestuur, toezichthouders, raad/commissie en media.
  • Offense + defense + BIO2/NIS2 in één verhaal.
    Van pentest en red team tot SOC, IR en BIO2-implementatie: één lijn, één set prioriteiten, geen eilandjes.
  • Niet met angst, wel met feiten.
    Geen FUD, wel een eerlijk beeld van risico’s, bestuurlijke impact en de stappen die écht nodig zijn.
  • Neo Security als security-arm, Korper als automation-/MFT-partner.
    Samen zorgen we dat beleid, processen, techniek en keten op elkaar aansluiten.

Wil je weten waar je staat qua BIO2 implementatie & Cyberbeveiligingswet?

Eén sessie is genoeg om te bepalen of je nu het meest gebaat bent bij een BIO2 / NIS2 gap-analyse, een pentest of red team op kritieke diensten, een SOC/IR-setup, of juist een governance-sprint om rollen, processen en ISMS op orde te brengen.

We kijken samen naar je huidige situatie, de druk vanuit BIO2/NIS2/Cbw en de risico’s in je keten.

Bronnen & achtergrond

BIO Pentest & Security voor Overheidsinstellingen